By Cẩm nang nhiếp ảnh cơ bản
Cẩm nang nhiếp ảnh cơ bản sẽ là kim chỉ nam cho các bạn mới, đang chập chững những bước đầu tiên trên “con đường nghệ thuật” đầy gian nan và thử thách này.
Có thể nó chưa giúp các bạn chụp đẹp ngay được nhưng chắc chắn sẽ giúp các bạn rút ngắn được rất nhiều thời gian làm quen với chiếc máy ảnh, và một khi đã làm chủ được chiếc máy ảnh cộng với óc quan sát tốt thì mình tin chụp một bức ảnh đẹp sẽ là điều rất đơn giản mà thôi. Vậy thì đừng chần chữ nữa, hãy cùng mình tìm hiểu xem cẩm nang này có những gì nhé.
1. Exposure – Độ phơi sáng
Exposure theo chuyên ngành nhiếp ảnh có nghĩa là phơi sáng. Nó biểu thị cho tất cả lượng ánh sáng từ môi trường bên ngoài được phép lọt vào ảnh trong quá trình bức ảnh được thực hiện. Độ phơi sáng này sẽ ảnh hưởng đến kết cấu và màu sắc của bức ảnh nên ta phải đảm bảo bức ảnh chụp không được thừa và cũng không được thiếu exposure.
Và để tinh chỉnh được độ phơi sáng thì các bạn phải biết về tam giác phơi sáng (ISO, khẩu độ, tốc độ màn trập). Ba yếu tố này liên quan mật thiết đến nhau, nếu bạn thay đổi bất kỳ yếu tố nào trong tam giác này thì đều ảnh hưởng đến độ phơi sáng.
1.1 ISO – Độ nhạy sáng
Đối với các loại máy ảnh kĩ thuật số ngày nay thì ISO được hiểu là thông số đo độ nhạy sáng của cảm biến trong máy ảnh. Nếu ở điều kiện ánh sáng tốt thì ta thường chụp ở ISO thấp, bức ảnh sẽ rất mịn màng.
Ngược lại, trong điều kiện ánh sáng yếu thì bạn sẽ phải tăng ISO lên để bù sáng và sẽ dẫn đến bức ảnh bị nhiễu (noise). Ở một số dòng máy cao cấp hiện nay thì các bạn có thể để ISO ở mức thấp nhất là 50 và cao nhất lên đến 256.000.
1.2 Aperture – Khẩu độ của ống kính
Nói đơn giản thì nó là kích thước độ mở của ống kính khi chụp một bức ảnh. Độ mở của ống kính càng lớn thì ánh sáng thu được vào cảm biến của máy ảnh càng nhiều, các nhiếp anh gia hay gọi tắt là mở khẩu. Ngược lại, độ mở của ống kính càng nhỏ thì ánh sáng thu được càng ít, gọi tắt khép khẩu.
Khẩu độ được ký hiệu là F/X (X là độ mở của ống kính được ghi bằng con số cụ thể như F/1.8, F/2, F4…) Có một điều đặc biệt là nếu giá trị của X càng nhỏ thì tức là độ mở của ống kính càng lớn và ngược lại. Có rất nhiều người mới tập chụp đã bị nhầm lẫn phần này, các bạn nên lưu ý thật kĩ nhé.
1.3 Shutter Speed – Tốc độ màn trập
Nói chính xác hơn thì đây là tốc độ đóng màn trập của máy ảnh trên một ảnh chụp. Tốc độ đóng màn trập càng lâu thì ánh sáng thu được càng nhiều và ngược lại. Và bức ảnh của bạn có độ nét hay bị nhòe cũng một phần được quyết định bởi yếu tố này.
Ví dụ tốc độ màn trập là 1/100 giây để chụp các bức ảnh tĩnh bình thường. Nhưng nếu bạn chụp người hoặc các vật di chuyển nhanh thì tốc độ màn trập này chưa đủ để bắt kịp chuyển động sẽ dẫn đến các hiện tượng ảnh bị mờ hoặc nhòe. Lúc này các bạn nên tăng tốc độ màn trập lên khoảng 1/400 giây sẽ thấy ngay sự khác biệt.
2. Các chế độ đo sáng của máy ảnh
Hồi mới biết chụp ảnh thì mình có nghe được một câu đại loại như thế này: “Không có ánh sáng thì không có nhiếp ảnh”, kể lại cho các bạn để các bạn hiểu được tầm quan trọng của ánh sáng trong nhiếp ảnh như thế nào. Vậy nên muốn chụp ảnh tốt thì các bạn phải nắm được 3 chế độ đo sáng cơ bản để áp dụng cho các trường hợp khác nhau.
2.1 Evaluative – Đo sáng toàn khuôn hình
Đây là chế độ mặc định của máy ảnh nên nó sử dụng được cho khá nhiều trường hợp, với các bạn mới chụp thì chế độ này khá an toàn. Ở chế độ này, máy ảnh sẽ chia khung hình ra làm nhiều khu vực và áp dụng thuật toán đặc biệt (của từng hãng) để đo sáng cho toàn bộ khung hình nên bức ảnh chụp ra sẽ có độ sáng trung bình của tất cả các chi tiết .
2.2 Spot Metering – Đo sáng điểm
Chế độ này có phạm vi đo sáng hẹp nhất so với các chế độ khác, nó chỉ đo được một vùng nhỏ (thường là vùng trung tâm điểm được chọn). Mặc dù vậy, đo sáng điểm lại rất hữu dụng khi chụp ảnh cảnh có độ tương phản cao hoặc ảnh ngược sáng
2.3 Center-Weighted Metering – Đo sáng trung tâm
Đúng như tên gọi của nó, máy ảnh sẽ chỉ đo ánh sáng ở vùng trung tâm bức ảnh và bỏ qua các chi tiết ở các vùng góc ảnh. Với chế độ này thì các bạn chỉ nên sử dụng khi chụp chủ thể chiếm phần lớn trung tâm của khung hình.
3. Các chế độ chụp trong nhiếp ảnh cơ bản
Với tốc độ phát triển của khoa học kĩ thuật ngày nay thì các máy ảnh hiện đại bây giờ thì có rất nhiều các chế độ khác nhau, tuy nhiên mình chỉ xin giới thiệu 4 chế độ chụp ảnh chính mà người dùng có thể can thiệp vào các thông số chụp thôi nhé.
3.1 P – Program
Khi chọn chế độ này, bạn chỉ có quyền chỉnh thông số của ISO và bù trừ sáng, còn khẩu độ và tốc độ màn trập thì máy ảnh sẽ tự thiết lập. Chế độ này thường được sử dụng khi bạn cần chụp ảnh nhanh và không cần tính toán.
3.2 A / Av Aperture Priority
Đây là chế độ chụp bán tự động hay còn gọi là chế độ “ưu tiên khẩu độ”, vì ở chế độ này bạn có quyền chỉnh khẩu độ và ISO theo ý muốn, máy ảnh sẽ tự động chọn tốc độ màn trập tương ứng để ra được bức ảnh có độ sáng đúng nhất. Chế độ này rất thích hợp khi chụp ảnh chân dung và xóa phông khung cảnh đằng sau.
3.3 S / Tv / Shutter Priority
Chế độ này sẽ có chút ngược lại với chế độ A / Av ở trên, tức là bạn sẽ được tùy chỉnh tốc độ màn trập và ISO còn máy ảnh sẽ tự quyết định khẩu độ tương ứng để bức ảnh chụp ra đúng sáng nhất. Nếu bạn có nhu cầu chụp ảnh phóng sự, thể thao hoặc những đối tượng chuyển động nhanh thì nên chọn chế độ này. Chỉ việc chọn một tốc độ màn trập đủ nhanh (từ 1/250 trở lên) và bám theo chủ thể mà chụp thôi, không cần quan tâm đến khẩu độ ống kính nữa.
3.4 M – Manual
Đây là chế độ mà các phải tự tính toán và tùy chỉnh các thông số (ISO, khẩu độ, tốc độ màn trập) bằng tay cho mọi cú bấm máy. Chế độ này cần khá nhiều kinh nghiệm để sử dụng thuần thục nhưng cảm giác mà bạn được làm chủ toàn bộ thông số theo ý mình và ra được một tác phẩm đẹp thì rất là tuyệt vời đấy.
4. Depth of field – Độ sâu trường ảnh
Độ sâu trường ảnh viết tắt là DOF – một thuật ngữ dùng để diễn tả vùng rõ nét của ảnh, được đo từ điểm lấy nét gần nhất đến điểm lấy nét xa nhất khi chụp ảnh. Kiểm soát được độ sâu trường ảnh thì bạn có thể tạo ra được những bức ảnh vô cùng sáng tạo.
Về cơ bản thì các bạn cần chú ý 2 điều về độ sâu trường ảnh, đó là:
- Muốn DOF mỏng thì cần phải mở khẩu (F/1.2, F/1.4 … F/2.8), càng mở khẩu thì độ xóa phông càng mạnh. Áp dụng cho các trường hợp chụp ảnh chân dung hoặc cần nhấn mạnh chủ thể, tách biệt chủ thể ra khỏi phông nền.
- Muốn DOF dày thì ta cần khép khẩu lại (F/8, F/11…F/16), càng khép khẩu thì các chi tiết trong bức ảnh càng rõ. Áp dụng cho các trường hợp chụp ảnh phong cảnh hoặc ảnh nội thất.
5. White Balance – Cân bằng trắng trong nhiếp ảnh
Cân bằng trắng là cách các bạn kiểm soát sự hiển thị màu sắc của ảnh sao cho bức ảnh đúng với màu thực tế nhất. Ví dụ khi các bạn chụp ảnh ở các môi trường khác nhau (trong nhà, ngoài trời…) thì nhiều khi máy sẽ nhận định ánh sáng không chính xác dẫn đến ảnh bị ám các màu như xanh hoặc vàng… Lúc này các bạn sẽ phải cân bằng trắng lại cho đúng bằng các sử dụng các chế độ có sẵn của máy như Auto,Daylight, Cloudy, Shade…
Hoặc nếu các bạn chụp lâu có kinh nghiệm có thể tự chỉnh cần bằng trắng với độ K (Kelvin). Đây chính là nhiệt độ màu được đo bằng thang từ 1000 cho đến 10.000. Các bạn sẽ phải tự xác định xem môi trường mình đang chụp phù hợp với độ K nào. Nghe vậy chứ cũng không khó lắm đâu, chỉ cần chăm chỉ vác máy đi luyện tập vài buổi là các bạn sẽ hiểu và thành thục sử dụng độ K để cân bằng trắng thôi.
6. Focal Lengths – Tiêu cự
Tiêu cự chính là thông số cho ta biết góc nhìn của máy ảnh, số lượng nội dung hình ảnh được thu vào được quyết định bởi tiêu cự. Độ dài của tiêu cự được tính bằng khoảng cách từ trung tâm ống kính đến mặt cảm biến của máy ảnh.
Chính vì độ dài của tiêu cự này nên mới sinh ra các loại ống kính, mỗi ống kính tiêu cự khác nhau sẽ có công dụng khác nhau và tất nhiên là giá tiền cũng khác nhau. Nói về ống kính thì còn rất nhiều điều, tuy nhiên đây là bài hướng dẫn nhiếp ảnh cơ bản nên các bạn chỉ cần nhớ cho mình 2 điều này thôi:
- Ống kính có tiêu cự càng dài (70,200 … 500) thì góc chụp sẽ càng hẹp, phù hợp chụp chân dung, thể thao, động vật hoang dã…
- Ống kính có tiêu cự ngắn (12, 16 … 35) thì góc chụp sẽ rất rộng, thu được nhiều nội dung hình ảnh hơn. Phù hợp để sử dụng chụp phong cảnh, kiến trúc …
Hi vọng cẩm nang nhiếp ảnh cơ bản này sẽ giúp ích được cho các bạn mới sử dụng máy ảnh đỡ bỡ ngỡ, sớm làm chủ được chiếc máy ảnh của mình và có những tác phẩm tuyệt vời nhé.
Khi đã thành thạo các điều ở trên, các bạn có thể tham khảo các bài hướng dẫn chỉnh ảnh mà mình đã làm để có thêm kiến thức và chính thức bước chân vào “con đường nghệ thuật” này nhé.
Tham gia trang Chia sẻ Presets And More
Tham gia Preset And More Group
